زيارت جامعه و تفسير قرآن

تفسیر قرآن ناطق
چه رابطه اى ميان قرآن كريم و «زيارت جامعه» وجود دارد ؟
در پاسخ اين پرسش ، بايد گفت كه قرآن ، كتاب انسان سازى است ؛ انسانى كه مى تواند مظهر اَسما و صفات الهى شود و خليفةُ اللّه گردد ، و امام نيز، كامل ترينِ انسان هاست . اين سخن ، بدين معناست كه انسان ، اگر قرآن را به طور كامل در زندگى خويش جريان بخشد ، به مرتبه انسان كامل مى رسد . از اين رو ، امام، تحقّق عينى و كاملِ قرآن ، در انسان است و بدين سان ، خاتم پيامبران ـ كه كامل ترينِ انسان ها و امامِ امامان است ـ ، كامل ترين نسخه قرآن ناطق است و پس از او ، اهل بيت قرآنىِ آن بزرگوار ، نسخه هاى ديگرى از انسان كامل و قرآن ناطق اند .
لذا گزارش شده كه در جنگ صِفّين ، هنگامى كه دشمن با تزوير مى خواست از قرآن صامت بر ضدّ قرآن ناطق و ارزش هاى قرآنى سوء استفاده كند ، امام على عليه السلام فرمود : أَنا القُرآنُ النّاطِقُ . ۱ قرآن ناطِق ، منم . و در روايتى ديگر ، آمده كه فرمود :
هذا كِتابُ اللّه ِ الصّامِتُ وَأَنا المُعَبِّرُ عَنهُ ، فَخُذُوا بِكتابِ اللّه ِ النّاطِقِ وَ ذَروا الحُكمَ بِكِتابِ اللّه ِ الصّامِتِ ، إِذ لا مُعَبِّرَ عَنهُ غَيرى .(1) اين ، كتاب خاموشِ خداست و من ، سخنگوى اويم . پس به كتاب گوياى خداوند ، دست بياويزيد و حكم كردن بر اساس كتاب خاموش خدا را وا نهيد ؛ چرا كه جز من ، سخنگويى براى آن نيست . بنا بر اين ، تبيين ويژگى هاى اهل بيت عليهم السلام ، در واقع ، تشريح عينىِ قرآن در زندگى انسان است و شرح «زيارت جامعه» ، در حقيقت ، تفسير قرآن ناطق و انسان كامل است .
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
1.العمدة ، ص ۳۳۰ ، ح ۵۵۰ . براى اطّلاع بيشتر ، ر . ك : دانش نامه اميرالمؤمنين ، ج ۸ ، ص ۱۹۸ «قرآن گويا» .