• معرفی
    • مسئولیت‌ها
    • مصاحبه‌ها
    • از نگاه دیگران
    • معرفی
  • اخبار
    • تمام اخبار
    • آستان
    • مؤسسه دارالحدیث
    • پژوهشگاه و دانشگاه قرآن و حدیث
    • اخبار درس‌ها
    • مراسم و همایش
    • دیدار‌ها و بازدیدها
    • اخبار نشر
    • مراسم تشییع و ترحیم
    • سایر اخبار
  • آثار و تألیف‌ها
  • درس‌ها
  • سخنرانی‌ها
  • خاطره‌‌ها
  • یادداشت‌ها
  • نگارخانه
/ خانه / درس‌ها / شرح حدیث / احادیث آغازین درس خارج فقه / ۷۵7 - راز ناکامی‌های دنیوی اولیای الهی
تاريخ : 1399/07/27
مدت :
توضیح :
منبع :
منبع : درس خارج فقه
بازدید: 1087

۷۵7 - راز ناکامی‌های دنیوی اولیای الهی

وَ ارزُقني فَوزَ المَعاد. سخن در تبیین این جمله از دعای نورانی مکارم الاخلاق که در آن از خداوند منان درخواست می‌کنیم: کامیابی قیامت را روزیم کن، به اینجا رسید که آیا می‌شود انسان هم در دنیا سعادتمند و کامیاب باشد و هم در آخرت؟

بحث اخلاقی

راز ناکامی‌های دنیوی اولیای الهی

وَ ارزُقني فَوزَ المَعاد.[۱]

سخن در تبیین این جمله از دعای نورانی مکارم الاخلاق که در آن از خداوند منان درخواست می‌کنیم: کامیابی قیامت را روزیم کن، به اینجا رسید که آیا می‌شود انسان هم در دنیا سعادتمند و کامیاب باشد و هم در آخرت؟ آیا میان این دو تنافی وجود دارد یا قابل جمع هستند؟

در پاسخ به این پرسش به نمونه‌هایی از آیات و روایات اشاره شد که بر عدم تنافی آنها دلالت داشتند. به مقتضای این نصوص که کم هم نیستند، اگر کسی به دستورات اسلام عمل کند هم در دنیا و هم در آخرت به کامیابی می‌رسد.

در اینجا پرسش دیگری قابل طرح است و آن، اینکه اگر اسلام دین دنیا و آخرت است، چرا اولیای الهی که از همه بیشتر و بهتر به دستورات اسلام عمل می‌کنند، در این دنیا گرفتار انواع سختی‌ها و مشکلات هستند؟ چگونه است که از یک سو می‌گوییم انبیا و اولیا بویژه خاتم انبیا و اهل بیت ایشان ـ صلوات الله علیهم اجمعین ـ سعادتمندترین افراد اند و از سوی دیگر می‌بینیم که در زندگی آنها سختی‌ها و ناکامی‌های زیادی وجود داشته و دارد؟

برای این پرسش از دو بُعد، دو پاسخ ارائه می‌گردد:

پاسخ نخست این است که سنخِ کامیابی مؤمنان با کامیابی مترفین متفاوت است. در ظاهر، گرفتاری‌های اولیای الهی، مصداق ناکامی و بدبختی است، ولی در حقیقت، همه اینها چیزی جز اسباب سعادت و کامیابی حقیقی نیست. درست است که با نگاه دنیوی مصیبت‌های بزرگی بر ابا عبدالله الحسین(علیه‌السلام) و اهل بیت و یاران ایشان وارد شد، ولی به لحاظ معنوی و از منظر خودشان همه این سختی‌ها زیبایی و کامیابی بود،[۲] چرا که بالاترین کرامت‌ها و سعادت‌ها نصیب آنها شد. از این رو در زیارت اربعین امام حسین(علیه‌السلام) می‌خوانیم:

اللّهُمَّ إنّي أشهَدُ أنَّهُ وَلِيُّكَ وَ ابنُ وَلِيِّكَ، و صَفِيُّكَ وَ ابنُ صَفِيِّكَ، الفائِزُ بِكَرامَتِكَ، أكرَمتَهُ‏ بِالشَّهادَةِ، و حَبَوتَهُ بِالسَّعادَةِ.[۳]

خدايا! گواهى مى‏دهم كه او، ولىّ تو و فرزند ولىّ توست و برگزيده تو و فرزند برگزيده توست؛ او كه به كرامت تو نايل شد و تو به شهادت، بزرگش داشتى و سعادت را ارزانى‏اش نمودى.‏

بر اساس روایتی از رسول خدا(صلّی الله علیه و آله) بلاهای دنیوی موجب بالا رفتن درجات انبیا و کرامات اولیا خواهد شد:

إنَّ البَلاءَ لِلظّالِمِ أدَبٌ، و لِلمُؤمِنِ امتِحانٌ، و لِلأَنبِياءِ دَرَجَةٌ، و لِلأَولِياءِ كَرامَةٌ.[۴]

بلا براى ستمگر، [وسيله‏] ادب، و براى مؤمن، آزمون، و براى پيامبران، درجه، و براى اوليا كرامت است.

در فرهنگ اسلام، تکامل انسان‌ها بستگی به سختی‌هایی دارد که در این دنیا می‌بینند. پس هر مؤمنی که بیشتر گرفتار بلا و مصیبت شود، به کمال بیشتری دست خواهد یافت و هرچه تکامل یابد، کامیاب‌تر می‌گردد. ما در جلد نهم دانش‌نامه عقاید اسلامی روایاتی را در این زمینه گرد آورده‌ایم و در بخشی از آن به تبیین حکمت گرفتاری‌ها و اقسام مصیبت‌های خودکرده و سختی‌های سازنده پرداخته‌ایم.[۵]

به عنوان نمونه، شیخ کلینی از امام صادق(علیه‌السلام) چنین روایت نموده است:

سُئِلَ رَسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله: مَن أشَدُّ النّاسِ بَلاءً فِي الدُّنيا؟ فَقالَ: النَّبِيّونَ ثُمَّ الأَمثَلُ فَالأَمثَلُ، و يُبتَلَى المُؤمِنُ بَعدُ عَلى قَدرِ إيمانِهِ و حُسنِ أعمالِهِ، فَمَن صَحَّ إيمانُهُ و حَسُنَ عَمَلُهُ اشتَدَّ بَلاؤُهُ، و مَن سَخُفَ إيمانُهُ و ضَعُفَ عَمَلُهُ قَلَّ بَلاؤُهُ.[۶]

از پيامبر خدا(صلّی الله علیه و آله) پرسيدند: گرفتارترينْ مردم در دنيا كيان‏اند؟ فرمود: «پيامبران، سپس برترين‏هاى پس از آنان و [سپس‏] برترين‏هاى پس از آنها. مؤمن به اندازه ايمان و نيكى عمل‏هايش، گرفتار مى‏گردد. پس هر كس ايمانش كامل و عملش نيكو باشد، گرفتارى‏اش بيشتر، و هر كس ايمانش ناقص و عملش اندك باشد، گرفتارى‏اش كمتر خواهد بود».

بنا بر این، اولیای الهی با وجود آنکه در ظاهر ناکام اند و گرفتار سخت‌ترین بلاها و مصیبت‌ها می‌گردند، ولی در حقیقت، به خاطر صبر و شکیبایی در برابر سختی‌ها، کامیاب‌ترین انسان‌ها به شمار می‌روند.


[۱]. الصحيفة السجّاديّة، الإمام زین العابدین (علیه‌السلام)، الدعاء ۲۰.

[۲]. حضرت زینب (سلام‌الله‌علیها) در پاسخ ابن زیاد ملعون که گفت: «كَيفَ رَأَيتِ صُنعَ اللّهِ بِأَخيكِ و أهلِ بَيتِكِ؟ كار خدا را با برادر و خاندانت چگونه ديدى؟» چنین فرمود: «ما رَأَيتُ إلّا جَميلًا، هؤُلاءِ قَومٌ كَتَبَ اللّهُ عَلَيهِمُ القَتلَ، فَبَرَزوا إلى مَضاجِعِهِم، و سَيَجمَعُ اللّهُ بَينَكَ و بَينَهُم، فَتُحاجُّ و تُخاصَمُ، فَانظُر لِمَنِ الفَلجُ يَومَئِذٍ؛ جز زيبايى نديدم. اينان، كسانى بودند كه خداوند، كشته شدن را برايشان تقدير كرده بود و آنان هم به سوى قتلگاه خود شتافتند. و به زودى، خداوند، تو و آنان را گِرد هم مى‏آورد و آنان با تو اقامه حجّت و برهان مى‏كنند و خواهى ديد كه چه كسى کامیاب مى‏شود» الملهوف، السید بن طاووس الحلی (۶۶۴ ق)، ص۲۰۰.

[۳]. تهذيب الأحكام، شیخ طوسی (۴۶۰ ق)، ج۶، ص۱۱۳، ح۲۰۱.

[۴]. جامع الأخبار، الشعیری ( ق ۶ ق)، ص۳۱۰، ح۸۵۲.

[۵]. ر. ک: دانش‏نامه عقايد اسلامى، محمد محمدی ری‌شهری، ج‏۹، ص۱۸۲.

[۶]. الکافی، الشیخ الکلینی (۳۲۹ ق)، ج۲، ص۲۵۲، ح۲، ط ـ الإسلامیة.

( دانلود )
مــــطــــالــــب مــــرتــــبــــط
  • ۷۵8 - راز ناکامی‌های دنیوی اولیای الهی (2)
  • ۷۵9 - راز ناکامی‌های دنیوی اولیای الهی (3)
  • تــــازه هــــا
  • پـــربـــازدیـــدهــــا
  • 802 - مصونیت از آسیب‌های آزار دیگران
  • 801 - پیش‌دستی کردن در دعا
  • 800 - ارتباط بخش اول و دوم بند بیستم از دعای مکارم الاخلاق
  • 799 - تغییر ناپسندها به دست خداست (2)
  • 798 - تغییر ناپسندها به دست خداست
  • 797 - یاد خدا بهترین راهکار در تأمین سعادت
  • ۷۴8 - نشانه های بیماری قلب (2)
  • 741 - صلاح و سلامت قلب (5)
  • 739 - صلاح و سلامت قلب (3)
  • ۷۷2 - تقابل نفس اماره و لوامه (4)
  • 738 - صلاح و سلامت قلب (2)
  • ۷۶4 - گذر سالم از کمینگاه (3)
حــــدیــــث روز
:
کلیه حقوق متعلق به پایگاه آیت الله محمدی ری شهری می باشد
  • تماس با پایگاه
  • نقشه پایگاه
  • پایگاه‌های مرتبط
      • حدیث نت
      • دارالحدیث
      • حضرت عبدالعظیم(ع)